اصطلاحات رایج در BI :
برای پیاده سازی یک سیستم هوش تجاری مرحله اول بحث تعریف شاخص ها و گزارش های نهایی ست که در این فاز میتوان جداول فکت و دایمنشن سیستم را تعیین کرد.
یک سری از مباحث و اصطلاحات را مدام با آنها برخورد میکنیم که در اینحا به توضیح آنها میپردازیم :
– جدول دایمنشن یا Dimension Table :
مهمترین مفهوم در هوش تجاری هست که در واقع همان موضوعات و Subject های تحلیل ما هستش.
اتفاقاتی که در بیزینس در حال رخ دادن هستند را به کمک اینها تحلیل میکنیم.
از جمله دایمنشن ها میتوان به دایمنشن Customer ، Date ، Salesman و Territory گفته می شود.
به این دایمنشن ها جداول بُعد یا پایه , Filter table , Subject Table هم گفته می شود.
بطور خلاصه در سیستم هوش تجاری , تراکنشهای کسب و کار برمبنای جداول بُعد تحلیل میشوند مثل تحلیل از بُعد مشتری , تحلیل از نظر زمان , تحلیل از نظر شهر و مکان
– Attribute : مفاهیم داخل هر موضوع (منظور از موضوع اینجا جداول دایمنشن هستند.)
مثلا در موضوع زمان مفهوم سال ، ماه و روز داریم.
به بیان راحت تر میتوان گفت که این ها ستون های جدول دایمنشن هستند.
یا مثلا در DimCustomer ، میزان تحصیلات ، شماره همراه و نام Attribute محسوب میشوند.
* هر چقدر تعداد مفاهیم یک موضوع در واقع توصیف بیشتری از آن دایمنشن داریم و در نتیجه توان تحلیلی بیشتری خواهیم داشت.
– Member : مقادیر موجود در هر ستون یا هر ویژگی از بعد.
مثلا در DimDate ، ستون فصل را داریم که این ستون شامل مقادیر بهار ، تابستان ، پاییز و زمستان است.
اینحا این فصل ها Member های ما محسوب میشوند یا مقادیری که در هر ستون از دایمنشن ما وجود دارند.
– Hierarchy : ساختار درختی ای بین مفاهیم مختلف یک بعد هستش.
برای مثال در بعد زمان Attribute سال ، فصل ، ماه و روز داریم.
ساختار Hierarchy این گونه هستش که به ما کمک میکند تا گراف هایمان را به ترتیب از بزرگترین ریزدانگی تا کوچکترین ریزدانگی بررسی کنیم. (در اینجا میشود به صورت سال / فصل / ماه / روز.)
داخل ابزار پاور بی آی میتوان از مفاهیم دایمنشن های مختلف یک سلسله مراتب ایجاد کرد و لزوما نباید این سلسله مراتب دارای معنا و مفهوم منطقی باشد.
هر Dimension میتواند به تعداد نامحدود Hierarchy داشته باشد.
– Fact : مجموعه تراکنش های سیستم. اتفاقاتی که هر لحظه در سیستم در حال ثبت است و دارای مقادیر قابل اندازه گیری است.
اگر بیزینسی داریم در زمینه فروش ، جداول فکت ما به صورت زیر میشود :
تراکنش های فروش شعب – تراکنش های فروش اینترنتی – تراکنش های چک های دریافتی.
* کاری که در سیستمBI انجام میدهیم ، تحلیل جداول فکت بر مبنای جداول بُعد هست.
اولین مشکلی که در طراحی سیستم BI داریم این است که یک دیتایی داریم ولی اطلاعی نداریم که آن را به عنوان فکت باید وارد انبار داده کنیم یا به عنوان دایمنشن که بر حسب تجربه متوجه این موضوع خواهیم شد.
باید به این نکته توجه کرد که داخل جداول Fact اطلاعات بیشتر به صورت عددی هستند و اطلاعات توصیفی نداریم ولی مثلا در جداول بُعد بیشتر اطلاعات توصیفی نظیر مدرک تحصیلی ، رنگ کالا ، وزن کالا و نام کالا داریم.
به Attribute های عددی داخل جدول فکت , Measure میگویند. البته یک مژر دیگری داریم که در زبان دکس پاور بی آی وجود دارد که با آن فرق میکند.
به ستون های دیگری که راه های ارتباطی ما با جداول دایمنشن هستند ، کلید خارجی با جداول بُعد هستند که به آنها Foreign Key گفته می شود.
مانند کد کالا که هم در فکت فروش هست و هم در جدول کالا.
بطور کلی جداول فکت شامل تعدادی ستون برای ارتباط با جداول دایمنشن هستند مانند ستون کدکالا , کدمشتری , کدتاریخ و تعدادی ستون عددی مانند تعداد فروش , مبلغ فروش , مبلغ تخفیف
